Sekcja Entomologiczna

Sekcja Entomologiczna

Kierownik: Paulina Orska
                    pauors@st.amu.edu.pl

Opiekun: dr. Marek Przewoźny
                  hygrotus@amu.edu.pl

I. Początek

Sekcja Entomologiczna powstała 1 października 1964 roku, a jej założycielem i pierwszym kierownikiem był Eugeniusz Biesiadka. Pierwsze badania naukowe przeprowadzone przez Sekcję miały miejsce w 1965 roku na Pojezierzu Międzychodzko-Sierakowskim, gdzie badano chrząszcze wodne. Podobne badania prowadzono również w Poznaniu, na zbiornikach wodnych w Sołaczu oraz na Dębinie. Do osiągnięć Sekcji należy odkrycie pierwszych w Wielkopolsce stanowisk chrząszczy pływakowatych: Dytiscus semisulcatus oraz Dytiscus circumflexus. W trakcie wielu lat działalności Sekcja organizowała obozy badawcze, podczas których wspólnie z innymi sekcjami prowadzono liczne badania. Każda sekcja miewała swoje lepsze i gorsze czasy. Nie ominęło to również Sekcji Entomologicznej, która z  powodu braku kandydatów przestała działać po dwóch latach. 

II. Wskrzeszenie

Jednak w 1982 roku Sekcja została reaktywowana, a jej kierownikiem został Mieczysław Caiza. Funkcję opiekuna Sekcji sprawował wówczas dr Andrzej Nowosad. Wznowiono organizację obozów naukowych, z których pierwszy odbył się już w 1983 roku na terenie projektowanego Drawieńskiego Parku Narodowego. Celem obozu było poznanie składu gatunkowego owadów do dokumentacji projektu nowego parku. W obozie uczestniczyli również członkowie Sekcji Florystyczno-Geobotanicznej oraz Teriologicznej, a nad całością prac czuwał mgr P. Rachowiak. W tym samym roku przygotowano także prelekcję na temat owadów chronionych w Polsce, ilustrowaną okazami wypożyczonymi z Muzeum Przyrodniczego PAN oraz Zakładu Zoologii Systematycznej UAM. 

III. Nowa władza  

W 1985 roku kierownikiem Sekcji został Piotr Naskręcki, a opiekunem naukowym mgr inż. Edward Baraniak (profesor E. Baraniak pełnił tę funkcję do 2024 roku, kiedy przeszedł na emeryturę). W tamtym działalność Sekcji skupiała się na krótkich wyjazdach terenowych (m.in. do Rogalina, Mosiny, Puszczykowa oraz Wielkopolskiego Parku Narodowego), podczas których starano się poznać jak najwięcej gatunków owadów w ich naturalnym środowisku. Sekcja zaczęła również organizować spotkania, na których omawiano tematy związane z szeroko pojętą entomologią. 

 

Parki, Parki i obozy

Latem 1986 roku zorganizowano wyprawę naukową ,,Bałkany 86’’ oraz w roku następnym ,,Bałkany 87’’. Efektem tych wypraw były publikacje o prostoskrzydłych i o pająkach europejskiej części Turcji.  

Sekcja aktywnie uczestniczyła w badaniach Wielkopolskiego Parku Narodowego, prowadzonych w latach 1988-1990 przez studenckie koło naukowe UAM. W latach 1989-1990 kierownikiem sekcji był Marek Bąkowski. Do najważniejszych osiągnięć Sekcji w tym czasie należą opracowanie fauny owadów w następujących rejonach kraju:  

  • 1988 – WPN (czerwiec), Roztoczański PN (obóz naukowy w sierpniu), Woliński PN (październik);  

  • 1989 – Woliński PN (marzec), Białowieski PN (kwiecień), Karkonoski PN (maj), Ojcowski PN (obóz naukowy w sierpniu), Zalew Wiślany (wrzesień);  

  • 1990 – WPN (czerwiec), Pieniński PN (obóz naukowy w sierpniu).  

Sekcja ściśle współpracowała z Sekcją Badania Bezkręgowców, planując wspólne tematy badań lub uzgadniając wspólny teren badań.  

 

Dominacja motyli i piękne Beskidy 

Na przełomie lat 1993/1994 kierownictwo Sekcji przejęła Urszula Walczak. Działalność badawczą ograniczono do obserwacji nad motylami dziennymi i chrząszczami. W dalszym ciągu w WPN prowadzono badania motyli nocnych. Na przełomie sierpnia i września zorganizowano kilka wycieczek entomologicznych w Bieszczady, Beskid Niski, do Słowacji i na Węgry. W Beskidzie Niskim natrafiono na nowe stanowisko rzadkiego gatunku motyla z rodziny bielinkowatych – Colias erate. Kolejne wyprawy w Beskid Niski kontynuowane były w latach 1996-1997.   

Publikacje i konferencje 

W 1996 roku prace Sekcji koncentrowały się na projekcie „Atlas rozmieszczenia motyli dziennych w Polsce”, którego koordynatorem był prof. dr hab. Jarosław Buszko z UMK w Toruniu. W 1997 roku kierownictwo Sekcji objął Jacek Wendzonka. W maju tego roku zorganizowano obóz naukowy na Ponidziu, a w lipcu – w Biebrzańskim Parku Narodowym. Efektem tych obozów oraz indywidualnych badań członków Sekcji było 16 publikacji w czasopismach naukowych i wydaniach pokonferencyjnych. W 1997 roku Koło zorganizowało ogólnopolską konferencję pt. „Przegląd działalności Studenckich Kół Naukowych Przyrodników”, podczas której członkowie Sekcji zaprezentowali swoje referaty i postery. W tym samym roku opublikowano 7 prac, których autorami lub współautorami byli członkowie Sekcji. 

Góry i konferencje, jeszcze raz  

W latach 1998–1999 Sekcja organizowała obozy naukowe w Masywie Śnieżnika Kłodzkiego, koncentrując się głównie na badaniach ważek i chrząszczy. Od jesieni 1999 roku kierownikiem Sekcji został Bartosz Walter. W tym okresie Koło Naukowe Przyrodników ponownie zorganizowało ogólnopolską konferencję pt. „Przegląd działalności Studenckich Kół Naukowych Przyrodników”, na której kilku członków Sekcji zaprezentowało swoje wystąpienia. 

A tu nagle mrówka  

W roku 2000 Sekcja realizowała projekty badawcze: ,, Owady i wije Pogórza Ciężkowickiego’’, ,, Mrówkowate Poznania i okolic’’, oraz ,, Mrówki Wielkopolskiego Parku Narodowego’’. W sierpniu 2001 roku odbyła się wyprawa naukowa w Góry Fogaraskie, podczas której członkowie Sekcji kolekcjonowali różnorodne bezkręgowce. Od marca 2001 roku Sekcja organizowała Warsztaty Entomologczne, prezentacje zainteresowań członków Sekcji połączonych z częścią praktyczną, w postaci kursu preparatyki i odłowu wybranych grup owadów.  

 

Cała notka historyczna powstała dzięki materiałom źródłowym, w postaci książki ,,Z dziejów Koła Naukowego Przyrodników Uniwersytetu w Poznaniu (1921-1995).’’oraz jej drugiej części ,,Koło Naukowe Przyrodników Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w latach 1995-2001.’’ pod redakcją Andrzeja Nowosada. Zachęcam do zerknięcia na obie z tych pozycji, które zawierają wiele ciekawych kwestii z dziejów koła. Obie części dostępne są w biblioteczce KNP.  

 

Po kilkuletniej przerwie wznowiliśmy swoją działalność jako aktywnie funkcjonująca sekcja.  

Do tej pory mieliśmy okazję organizować zajęcia dla dzieci, seniorów oraz młodzieży na wydarzeniach takich jak Noc Naukowców czy Noc Biologów.  

Zorganizowaliśmy kilka świeceń na owady nocne, podczas których mogliśmy podziwiać wiele pięknych osobników.  

 

Otworzyliśmy serię spotkań w Sekcji, na których poruszaliśmy różne tematy związane z entomologią oraz omawialiśmy przeprowadzane projekty.  

 

Kilkukrotnie wychodziliśmy w teren by obserwować owady na naszym kampusie oraz uczyć się różnorodnych metod połowu owadów.  

 

Część naszych członków miała okazję wybrać się do Puszczy Bukowej na badania tamtejszej entomofauny, z których przywieźli liczne próby, które czekają na analizę.

Jeśli masz swoją ulubioną grupę, którą chcesz badać to świetnie, chętnie pomożemy Ci realizować się w wybranej dziedzinie. Jeśli lubisz owady i chcesz dowiedzieć się o nich czegoś więcej w teorii, jak i praktyce, to również super. Jesteśmy otwarci na wszelkie pomysły czy inicjatywy, więc nie bój się dzielić swoimi. Chcemy łączyć w Sekcji ludzi, którzy pragną robić coś więcej, odkrywać świat owadów i dobrze się przy tym bawić.

Nasze działania!

Na ten rok akademicki planujemy organizację entomologicznych spotkań warsztatowych oraz prelekcyjnych.

Planujemy dalsze prace nad zbiorami entomologicznymi sekcji, które posłużą do celów edukacyjnych oraz naukowych. Praca przy preparowaniu owadów niesie za sobą możliwość nabycia zdolności manualnych oraz możliwość zaznajomienia się z poszczególnymi gatunkami czy rodzajami.  

Mamy zamiar kontynuować projekt związany z różnorodnością owadów na terenie Puszczy Bukowej. Materiał zebrany wiosną tego roku, wymaga oznaczenia i spreparowania.  

 

W planach mamy również postarać się o pozwolenie na badanie entomofauny zbiornika wodnego znajdującego się za Wydziałem Chemii UAM. Nasze badania stanowiłyby ciekawe uzupełnienie badań prowadzonych przez Sekcję Herpetologiczną na tymże zbiorniku.  

Jeśli chęci i fundusze dopiszą, to planujemy organizację obozu naukowego w okresie wakacyjnym.  

 

Jeśli interesuje Cię entomologia i chcesz poznać innych ludzi, którzy dzielą podobne pasje, dołącz do Sekcji Entomologicznej KNP! Razem z nami odkryjesz fascynujący świat owadów poprzez warsztaty, wykłady i spotkania. Będziesz miał możliwość uczestniczenia w badaniach i wyjazdach terenowych, organizowania ciekawych warsztatów dla dzieci i młodzieży, a także dzielenia się swoją pasją i wiedzą z innymi.